Tùy Đường Diễn Nghĩa

Tùy Đường Diễn Nghĩa, một kiệt tác thuộc dòng tiểu thuyết lịch sử diễn nghĩa nổi tiếng của Trung Quốc cổ điển, được Chử Nhân Hoạch chắp bút dựa trên nền tảng vững chắc từ “Tùy Đường Chí Chuyện” của tác giả “Tam Quốc diễn nghĩa” - La Quán Trung, cùng với “Tùy Dượng Đế Diễn Sử” của một tác giả vô danh. Không chỉ vậy, Nhân Hoạch còn tinh tế thu thập và kết hợp những tinh hoa từ các thư tịch lịch sử, truyện truyền kỳ đời Đường, Tống, cùng với sự ảnh hưởng từ văn học giảng xướng và đặc biệt là những truyền thuyết dân gian về các anh hùng hào kiệt cuối đời Tùy, đầu đời Đường.

Tác phẩm tái hiện sống động bức tranh xã hội Trung Quốc dưới triều Tùy và Đường, đồng thời thoáng đề cập đến triều Trần trước đó. Phạm vi thời gian của câu chuyện kéo dài từ cuối thế kỷ thứ sáu đến giữa thế kỷ thứ tám sau Công nguyên, tập trung vào những biến động chính trị và cuộc sống của con người trong giai đoạn lịch sử đầy sóng gió này.

Tùy Đường Diễn Nghĩa được cấu trúc thành ba phần chính: những cuộc tụ nghĩa và tan rã của các anh hùng trên đồi Ngũ Cương, câu chuyện tình yêu đầy bi kịch giữa Tùy Dượng Đế và Chu Quý Nhi, và duyên nợ long đong giữa Đường Minh Hoàng và Dương Quý Phi. Qua ba tuyến truyện đan xen này, tác giả không chỉ phơi bày sự thối nát của giai cấp phong kiến thống trị mà còn ca ngợi tinh thần dũng cảm, lòng nghĩa khí của các anh hùng, cũng như sự gắn bó mật thiết giữa họ với đời sống của nhân dân.

Các nhân vật anh hùng trong truyện được khắc họa với những tính cách độc đáo và sâu sắc. Những câu chuyện như Tần Thúc Bảo cầm giản bán ngựa, Đơn Hùng Tín ngang nhiên ra pháp trường chịu chém, hay Hoa Mộc Lan đóng giả trai tòng quân thay cha đã trở thành những đoạn trích nổi tiếng, thường xuyên được tái hiện trên sân khấu và cả màn ảnh rộng hiện đại.

Không chỉ dừng lại ở việc miêu tả những nhân vật nghĩa hiệp, tác phẩm còn phác họa chân thực sự sa đọa, bẩn thỉu và vô luân của giai cấp thống trị, không hề thua kém so với những tiểu thuyết chuyên khai thác chủ đề này như "Hồng Lâu Mộng" hay "Chuyện Làng Nho". Sự suy tàn của triều Trần và Tùy vốn đã hiển nhiên, nhưng ngay cả triều Đường trong thời kỳ xây dựng cũng không thoát khỏi sự xa hoa, lãng phí đến mức không tưởng.